Презентация Мұнай, құрамыөңдеу әдістері онлайн

Содержание слайда: Мұнай,құрамыөңдеу әдістері

Содержание слайда: Сабақтың жоспары: 1. Мұнайдың физикалық қасиеттері 2. Мұнайдың құрамы және тарихи мәліметтер 3. Мұнайды өңдеу әдістері 4. Мұнай өнімдері және қолданылуы

Содержание слайда: Физикалық қасиеті Өзіне тән иісі бар, қара қоңыр түсті,май тәріздес , қоймалжың сұйық зат Тез жанғыш Органикалық еріткіштерде ериді Суда ерімейді және одан жеңіл. Тығыздығы 0,80-0,95 г/см

Содержание слайда: Мұнайдың құрамы

Содержание слайда: Қазақстандағы мұнай кендері

Содержание слайда: Мұнай Мұнай – органикалық заттардың күрделі қоспасы. Кез келген мұнайдың құрамында үш түрлі : қаныққан , циклопарафин, аромат көмірсутектер кіреді. Олардан басқа органикалық қышқыл, күкіртсутек, күкірт, органикалық қосылыстар бар . Шығарылатын мұнайды шикі мұнай ,судан тазартылған тауарлық мұнай дейді .

Содержание слайда: Мұнай б.э.б алты мың жыл бұрын пайда болған.Ең алғаш Еврата жағалауында, Керчта,Қытай мемлекетінде Сычуань елінде болған.Мұнай туралы қолжазбалар ежелгі тарихшы ,географтар :Герадот, Плутарха еңбектерінде кездеседі.Тек ХХ ғ бастап шикізат ретінде отынға , органикалық қосылыстарға пайдаланыла бастады. Мұнай б.э.б алты мың жыл бұрын пайда болған.Ең алғаш Еврата жағалауында, Керчта,Қытай мемлекетінде Сычуань елінде болған.Мұнай туралы қолжазбалар ежелгі тарихшы ,географтар :Герадот, Плутарха еңбектерінде кездеседі.Тек ХХ ғ бастап шикізат ретінде отынға , органикалық қосылыстарға пайдаланыла бастады.

Содержание слайда: Мұнайдың пайда болуы Мұнайды ертеректе "тас майы" деп атаған. Оның болашағы зор екенін болжаған орыс ғалымы- М.В.Ломаносов. Мұнай көбінесе теңіз түбінде, соның ішінде жағажайлық шөгінділерде көп кездеседі.Сірә, теңіз өсімдіктері мен жануарлары қалдықтары су түбіне жинақтала беруінен болар деген болжам бар .

Содержание слайда: Мұнайдың химиялық құрамы:

Содержание слайда:

Содержание слайда: Мұнайдың қоры Мұнайдың дүние жүзі бойынша қоры 2000 ж орташа 140 млрд. т. Оның көп бөлігі - 64% - Орталық және шығыс елдеріне, Америка еліне 15%.

Содержание слайда: Мұнайды өнеркәсіпте өңдеу Мұнайды өнеркәсіпте өңдеу 1859 ж басталады. Э. Дрейком технологиясымен скважиналар қазыла бастады.Әлі күнге шейін пайдалануда.Бірақ мұнайды түгелімен өндіріп алу мүмкін емес тек (65% – ең жоғар мөлшері). Мұнай өндірудің негізгі үш әдісі бар: Фонтан сияқты атқылату Газолифтті – скважинаға жоғары қысыммен ауа жібереді .ол сұйықтықты жоғары айдайды. Насосты – Скважинадан насоспен тартып шығару

Содержание слайда: Мұнайды өңдеу термиялық крекинг катализдік крекинг риформинг гидрокрекинг Басқада процестер

Содержание слайда: Мұнайды айдау Жеңіл көмірсутектер алу немесе крекинг процесі және көмірсутектерді ароматтан-дыру немесе риформинг. Мұнайды айдауға арналған қондырғы 2 бөліктен тұрады: Мұнайды қыздыруға арналған түтікті пеш және ректификациялық мұнара. Түтікті пеште мұнайды сыртынан мазут не газ жағып, 350 С қа қыздырады.

Содержание слайда: Мұнайды айдау қондырғысы

Содержание слайда: Мұнайдың фракцияларға жіктелуі

Содержание слайда: Термиялық крекинг

Содержание слайда: Катализдік крекинг .

Содержание слайда: Риформинг Қазіргі кезде мұнайды және мұнай өнімдерін терең деструкциялау (құрылымын өзгерту) әдісімен өңдеудің крекингтен басқа әдісі-риформинг.Риформинг процесінің шикізаты- октан саны төмен бензин немесе лигроин. Бұлардың октан саны жоғары бензиндер немесе химиялық синтезде қолданылатын шикізаттар.Ол Pt не Mo катализаторы қатысында алканды, аромат көмірсутектерге айналдыру арқылы алады.

Содержание слайда: Мұнайды өңдеудің басқа әдісі Басқа процестер өнеркәсіпте және бензиннің октан санын арттыру үшін қолданылады: Оларға: полимерлендіру, алкилдендіру, изомерлену.

Содержание слайда: Полимерлену. Полимерлену. Этиленнің полимерленуі (не пропилен)және бутиленнен сұйық өнім алынады, бензиннің қайнау температурасында қайнайтын, және октан саны 80 -нен 82дейін болатын:

Содержание слайда: Изомерлену. Изомерлену. Алканның катализатор (AlCl3)қатысында изомерленуі: CH3CH2CH2CH3  CH3CHCH3 (бутан) CH3 (изобутан) Алкилдендіру. Бұл процесте изобутан мен изобути-лен катализатор H2SO4 қатысында изооктанға айналады. C4H10 + C4H8  C8H18.

Содержание слайда: Өнеркәсіп және тасымалдау

Содержание слайда: Мұнай, газ сияқты құбырлар арқылы тасымалданады: Мұнай, газ сияқты құбырлар арқылы тасымалданады:

Содержание слайда: Мұнай өнімдерінің қолданылуы

Содержание слайда: Мұнайдың негізгі бөлігі(85%-ы) отын ретінде тек 15% химия өнеркәсібіне қолданады. Мұнайдың негізгі бөлігі(85%-ы) отын ретінде тек 15% химия өнеркәсібіне қолданады.  ғасыр химиктердің алдындағы міндет мұнайды отын ретінде ғана емес,химиялық шикізат ретінде пайдаға асыру жолдарын қарастыру.

Содержание слайда: «Мұнайдың өңделген өнімдері». Мұнай фракциясы: 1. Газды фракция (метан және т.б газдар). 2. Бензин (С5-С11)  температура-40-200С (газолин,авиация бензині, автомобилдерге арналған бензин). 3.Лигроин (С8-С14) температура-120-240С (тракторға арналған жанармай). 4. Керосин (С12-С18) температура-150-310С (реактивті самалеттерге , ракеталарға арналған отын). 5. Газойль (С18 –ден жоғары температура-275С (дизель отыны). 6. Мазут – соңғы өнім, қара түсті ,қоймалжың масса.Оны қайта өңдеу арқылы әртүрлі жағар майлар вазелин, парафин.Ең соңғы қалдық гудрон битум асфальт жасауға қолданылады.

Содержание слайда: Табиғи және мұнайға серік газдар.

Содержание слайда: Мұнайға серік газ үш фракцияға бөлінеді: Мұнайға серік газ үш фракцияға бөлінеді: 1. Құрғақ газ - метан, этан (отын ретінде пайдаланады); 2. Пропан-бутан қоспасы (отын ретінде қолданылады); 3. Газды бензин - пентан и одан жоғары  (бензинге қосу үшін қолданылады).   Қазақстанның газ өндіретін жерлері:Атырау- Ембі,Мңғыстау обл Теңге,Дүнге,Бозащы түбектері, Қарашығанақ кеніші барлық газдың 70% -ын құрайды.

Содержание слайда: Көмірсутектердің Қазақстанда өндірілуі

Содержание слайда: Сауалнама сұрақтар Қазақстанның мұнайға бай аймақтарын атаңыз? Маңғыстау мұнай мен Баку мұнайының айырмашылығы? Ашық түсті мұнай өнімдеріне не жатады? Мұнайдың физикалық қасиеттері? Өнеркәсіптік крекинг –үрдісін кім ашқан? Детонанация дегеніміз не? Қазақ мұнайының жүз жылдық мерейтойы

Содержание слайда: Сауалнама жауаптары Қазақстанның мұнайға бай аймақтары: Ақтөбе,Атырау,Орал,Маңғыстау Маңғыстау мұнайы парафинге,Баку мұнайы циклопарафинге бай Ашық түсті мұнай өнімдері: бензин, лиг –ройн,керосин, газойль Мұнай май тәрізді сұйықтық, жанғыш, қоңыр түсті,өзіне тән иісі бар, судан жеңіл, суда ерімейді Өнеркәсіптік крекинг үрдісін В.Г.Шухов ашқан Бензиннің қопарылыс түрінде жануы 100жылдық мерейтойды 1999ж тойлады

Содержание слайда: Тест жұмысы 1.Мұнай қандай зат? А.суда ерімейді , жанбайды; Ә.май тәрізді сұйықтық , иісі жоқ; Б. Судан ауыр; В май тәрізді сұйықтық , жанғыш 2.Мұнайды жеке зат деп есептеуге бола ма? А.Болады , себебі ол табиғаттан шикізат ретінде бөлінеді; Ә.Қолдан жасалған жасанды қоспа ; Б.Жоқ ,себебі ол көмірсутектердің табиғи қоспасы; В.жоқ,себебі ол күрделі бейорганикалық заттар қоспасы. 3.Мұнай өндірудің қандай әдістерін білесіңдер? А.Тотығу-тотықсыздану; Ә.Пиролиз Б.Риформинг В.Каталитикалық крекинг 4.Мұнайды қайта өңдеу үшін қандай химиялық әдістер қолданылады? А.Крекинг Ә. Айдау Б. Асылдандыру В.каталитикалық изомерлену

Содержание слайда: 5. Табиғи газдың құрамында метаннан басқа мына газдар бар: А. Этан , Этилен , Ацетилен ; Ә. Этан , Пронпан , Бутан; Б. Бутан, Пентан , Изобутан; В. Пентан , Гексан, Гептан; 6. Бензинді ароматтау үрдісінің атауы : А. Кокстеу ; Ә. Риформинг Б. Крекинг В. Детонация 7. Мұнайға ілеспе газдың құрамында қай заттар көп болады ? А. Ментан Ә. Барлық алкандар Б. Алкандардың газ тәрізді гомологтары В. Алкиндер 8. Мұнай фракцияларынан алынған трактор жағар майы ; А. Бензин Ә. Лигроин Б. Мазут В. Газоиль 9. Мұнайдан алынбайтын зат: А. Мазут Ә. Керосин Б. Крахмал В. Бензин 10. Мұнай көмірсутектерінің ұшқыш заттарға айырылуы ; А. Пиорлиз Ә. Риформинг Б. Гидролиз В. Крекинг

Содержание слайда: Үйге тапсырма : § 7,2 Мұнай құрамы, өңдеу әдістері,өнімдері Мұнайдың экологиялық жағынан пайдасы мен зиянына реферат жазу № 17 – 20 жаттығулар

Содержание слайда: Мекен - жайы Орындаған : Ахметова Сәуле Қызылорда қаласы Нұрхабаев көшесі № 19 үй № 101 орта мектеп Химия пәні мұғалімі