Презентация Ұқсастық шаралары онлайн

Содержание слайда: БИОСТАТИСТИКА ЛЕКЦИЯ 18 Ұқсастық шаралары

Содержание слайда: Ұқсастық шаралары. Ұқсастық шаралары. Салыстырмалы қауіп-қатер. Мүмкіндіктер қатынасы.

Содержание слайда: Ұқсастық шаралары Сапалы белгілерді талдау үшін, осыған дейін дәстүрлі түрдегі Пирсонның χ2-белгісі қолданылып келді. Дегенмен соңғы кездегі медициналық зерттеулерде көптеген мамандар Пирсон χ2-белгісінің орнына салыстырмалы қауіп-қатер немесе мүмкіндіктер қатынасын қолдануды дұрыс көреді. Өйткені бұл статистика χ2-Пирсонға қарағанда оңай түсіндіріледі және белгілер арасындағы қатынас туралы қосымша ақпарат береді. Белгілер арасындағы сандық байланыс үшін қолданылатын индикаторлар ұқсастық шаралары деп аталады. Осындай шаралардың бірі салыстырмалы қауіп-қатер және мүмкіндіктер қатынасы болып табылады. Оларды анықтау үшін 2x2 түйіндес кестелері пайдаланылады.

Содержание слайда: Ұқсастық шаралары. Ұқсастық шаралары. Салыстырмалы қауіп-қатер. Мүмкіндіктер қатынасы.

Содержание слайда: Қауіп-қатер факторларын бағалау Қауіп-қатер – бұл қолайсыз нәтиже беретін ықтималдық (мысалы, асқынулар, ауру, өлім және т.б.). Ол 0-ден (қауіп жоқ) 1-ге дейінгі (қолайсыз нәтиже болуы екіталай) аралықтағы мәндерді қабылдайды. Қауіп-қатер факторы – бұл адам денсаулығына теріс әсер ететін және аурулардың пайда болуы мен дамуы үшін қолайлы ортаны қалыптастыратын жағдай. Мысалы, темекі шегу (фактор) – бұл өкпе ісігінің (қауіп-қатер) пайда болуына алып келеді.

Содержание слайда: Салыстырмалы қауіп-қатер Салыстырмалы қауіп-қатер (СҚ) (relative risk, RR) – бұл фактор әсер ететін таңдаманың осы бөлігіндегі оқиға жиілігінің, фактор әсер етпейтін таңдаманың сол бөлігіндегі оқиға жиілігіне қатынасы. Салыстырмалы қауіп-қатер - фактор мен қолайсыз нәтиже арасында байланыс күшін көрсетеді.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Салыстырмалы қауіп-қатерді түсіндіру Егер СҚ=1 болса, онда фактор мен қолайсыз нәтиже арасында байланыс жоқ; Егер СҚ>1 болса, онда зерттелген фактор қауіп-қатер факторы болып табылады; Егер СҚ<1, болса, онда зерттелген фактор қауіп-қатер факторы болмайды.

Содержание слайда: Салыстырмалы қауіп-қатерді есептеу және түсіндіру мысалы Контрацепті таблеткалар қабылдайтын және балалары сарыаурумен ауыратын, емшек сүтін емізетін аналар арасындағы байланыс зерттелді. Зерттеуге арналған деректер кестеде келтірілген.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Ұқсастық шаралары. Ұқсастық шаралары. Салыстырмалы қауіп-қатер. Мүмкіндіктер қатынасы.

Содержание слайда: Мүмкіндіктер қатынасының анықтамасы және оны түсіндіру Мүмкіндік – бұл оқиғаның орындалуының ықтималдылығының орындалмауының ықтималдығына қатынасы. Егер Мүмкіндік = 1 болса, онда оқиғаның пайда болу ықтималдығы оқиғаның пайда болмайтындығының ықтималдылығына тең болады; Егер Мүмкіндік > 1 болса, онда оқиғаның пайда болу ықтималдығы оқиғаның пайда болмайтындығының ықтималдылығынан үлкен болады; Егер Мүмкіндік < 1 болса, онда оқиғаның пайда болу ықтималдығы оқиғаның пайда болмайтындығының ықтималдылығынан кіші болады.

Содержание слайда: Мүмкіндіктердің қатынасы. Мүмкіндіктер қатынасы (МҚ) (odds ratio, OR) – бұл топтағы фактордың әсеріне ұшыраған қолайсыз оқиғағалардың мүмкіндіктерінің, басқа топтағы қолайсыз оқиғалардың мүмкіндіктеріне қатынасы. Немесе оқиғаның пайда болу мүмкіндіктерінің пайда болмау мүмкіндіктеріне қатынасы.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Мүмкіндіктер қатынасын түсіндіру Егер МҚ (0,1) болса, онда бұл фактордың әсерінен қолайсыз нәтиже туындау қаупін азаятындығын көрсетеді; Егер МҚ>1 болса, онда бұл фактордың әсерінен қолайсыз нәтиже туындау қаупін көбейетіндігін көрсетеді; Егер МҚ=1 болса, онда фактордың әсерінен ешқандай әсер жоқ екендігін көрсетеді.

Содержание слайда: Мүмкіндіктер қатынасы есептеу және түсіндіру мысалы Белгілі бір ауру тудыратын «X» геніндегі мутацияға зерттеу жүргізілді. Біртекті ауру және сау топтардың геніне талдау жүргізілді, нәтижелер кестеде келтірілген

Содержание слайда: Шешуі. Шешуі. Науқастар тобында мутацияны табу мүмкіндігін (М1) есептеу: Бақылау тобында мутацияны табу мүмкіндігін (М2) есептеу: Мүмкіндіктер қатынасын (МҚ) есептеу: МҚ>1 дегеніміз - болжанған қауп-қатер факторы (геннің мутациясы) маңызды, яғни оқиға (ауру) жоғарғы ықтималдылықпен орын алуы мүмкін.

Содержание слайда: Салыстырмалы қауіп-қатер немесе мүмкіндіктер қатынасы? Мүмкіндіктер қатынасы және салыстырмалы қауіп-қатер анықтағанда зерттеудің сипатын ескеру өте маңызды! Проспективтік зерттеу – бұл науқастар тобынын емдеу нәтижесін ұзақ уақыт бойы бақылау. Проспективтік зерттеулерде (зерттелетін топтар деректерді жинаудан бұрын қалыптасады) салыстырмалы қауіп-қатер есептеледі. Ретропективтік зерттеу – бұл алдын ала жүргізілген клиникалық зерттеулердің нәтижесін талдау. Ретроспективтік зерттеулерде (зерттелетін топтар деректерді жинаудан кейін қалыптасады), мүмкіндіктер қатынасы есептеледі.

Содержание слайда: Қандай көрсеткіштер ұқсастық шаралары деп аталады? Қандай көрсеткіштер ұқсастық шаралары деп аталады? Қауіп-қатер деген не? Салыстырмалы қауіп-қатер нені көрсетеді? Салыстырмалы қауп-қатерді қалай түсіндіруге болады? Мүмкіндік деген не? Мүмкіндік қатынасы нені көрсетеді? Мүмкіндік қатынасын қалай түсіндіруге болады? Қандай жағдайда салыстырмалы қауіп-қатер қолданылады?