Презентация Ақуыздардың құрылысы мен қызыметі онлайн

Содержание слайда:

Содержание слайда: План: Тарихы Ақуыз қасиеттері Ақуыз құрылысы Ақуыз синтезі Ақуыз қызыметі Ақуыз көздері

Содержание слайда: Ақуыздардың ашылу тарихынан

Содержание слайда: Өмір – ақуыз денелердің тіршілік ету формасы

Содержание слайда: Ақуыздар – амин қышқылдарының гидролизі кезінде пайда болатын жоғарғы молекулалық полимерлі қосылыстар. Жануарлар ағзасында ақуыздар құрамы 40-50 % дейін және өсімдіктерде 20-35% дейін. Ақуыздар – амин қышқылдарының гидролизі кезінде пайда болатын жоғарғы молекулалық полимерлі қосылыстар. Жануарлар ағзасында ақуыздар құрамы 40-50 % дейін және өсімдіктерде 20-35% дейін.

Содержание слайда: Ақуыз химиясының негізгі кезеңдері: 1. Ақуыз зерттеулері XVIII ғасырда басталған. 2.Өсімдік және жануар ақуыздарын зерттеу XVIII ғасырдың аяғы мен XIX ғасыр басында 3.Я.Б.Беккари 1728 ж. ақуыз затты бидай ұнынан бөліп алды. 4.1745 ж. бұл жұмыстың нәтижелері шықты.

Содержание слайда: 5.Жануар организміндегі барлық сұйықтықтарға қатысты ақуыз терминін бірінші рет француз физиологі Ф.Кене 1747 жылы қолданған. 5.Жануар организміндегі барлық сұйықтықтарға қатысты ақуыз терминін бірінші рет француз физиологі Ф.Кене 1747 жылы қолданған. 1751 жылы ақуыз термині Д.Дидро мен Д.Аламбер«Энциклопедиясыны» енген

Содержание слайда: XIX ғасыр басында ақуыздардың химиялық қасиетін зерттеу жөнінде жұмыстар 1803ж. Дж. Дальтон альбумин мен желатиннің бірінші формулаларын анықтады. 1806ж. Л. Воклен аспарагин аминқышқылын бөліп алды. 1806 ж. Ж. Пруст лейцин аминқышқылын бөліп алды. 1810ж. Ж. Гей – Люссак қан фибринінінің, казеиннің химиялық анализін жасады. 1820ж. А. Браконно глицин аминқышқылын бөліп алды. 1833 ж. Ф. Розе биурет реакциясын ашты.

Содержание слайда: Ақуық құрылысы теориясы 1.Г. Мульдердің. протеин теориясы 1836ж 2. А.Я. Данилевскийдің ( 80-е жж.. XIX ғ.)« көміразот комплекстер» теориясы. 3. А. Косселдің(1903ж.) «кириндер» теориясы. 4. Э. Фишердің пептидті теориясы. Ол бұл теория үшін Нобел премиясымен марапатталған.

Содержание слайда:

Содержание слайда: ақуыздардың құрылымдық элементтері екені айтылды. ақуыздардың құрылымдық элементтері екені айтылды. XX ғасыр басында неміс химигі Эмиль Фишер экспериментті жолмен ақуыздар пептидті байланыстармен байланысқан аминқышқылдарынан тұратынын дәлелдеді. Ақуыздардың организмдегі реттеуші ролін американ химигі Джеймс Самнер 1926 жылы дәлелдеп, фермент уреаза ақуыз екенін көрсетті (кейін ол  —Нобель премиясының лауреаты)

Содержание слайда: Ақуыздың организмде ыдырауы

Содержание слайда: АКУЫЗ ЖІКТЕЛУІ

Содержание слайда:

Содержание слайда: Ақуыз құрылысы

Содержание слайда: АҚУЫЗДАРДЫҢ БІРІНШІЛІК ҚҰРЫЛЫМЫ АМИНҚЫШҚЫЛДАРЫ ҚАЛДЫҚТАРЫНЫҢ КЕЗЕКТЕСУІ

Содержание слайда: Біріншілік құрылым – аминқышқылдардың қалдықтарының полипепетидтік тізбекте кезектесуі.

Содержание слайда:

Содержание слайда:

Содержание слайда: Екіншілік құрылымы —біріншілік құрылымның кеңістікте орналасуы.Ол   ά-спираль и β-құрылым болып бөлінеді.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Secondary Structure

Содержание слайда:

Содержание слайда: ҮШІНШІЛІК ҚҰРЫЛЫМ Ақуыздың екіншілік құрылымының кеңістікте орналасуы. Ол глобула және фибрилла үшіншілік құрылым деп аталады.

Содержание слайда: Фибриллярлы белоктар –суда ерімейтін тұрақты қосылыстар.Бір біріне паралель орналасып олар ұзын полипептидті тізбектер жіпшелер фибриллалар тізеді. Фибриллярлы белоктар – бұл дәнекер ұлпалардың құрылымдық элементі. Фибриллярлы белоктар –суда ерімейтін тұрақты қосылыстар.Бір біріне паралель орналасып олар ұзын полипептидті тізбектер жіпшелер фибриллалар тізеді. Фибриллярлы белоктар – бұл дәнекер ұлпалардың құрылымдық элементі. У глобулалы белоктар - олардың полипептидті тізбектері компакты сфератәріздер глобула құрайды. Олар суда жақсы ериді.Они хорошо растворимы в воде. Глобулалы белоктарға барлық ферменттер, антиденелер, кейбір гормондар, альбумин және гемоглобин жатады. Кейбір белоктар аралық түрге жатады:миозин, фибриноген - фибрин

Содержание слайда:

Содержание слайда: ТӨРТІНШІЛІК ҚҰРЫЛЫМЫ Бірнеше ақуыздық тізбектердің қосылысы "суперглобулда" ақуыздың төртіншілік құрылымы деп аталады. Мысал: гемоглобин екі b және екі a тізбектен тұрады. Егер ақуыздың төртіншілік құрылымы бірдей тізбектерден құралған болса, онда ол әдетте симметриялы болып келеді.

Содержание слайда: ГЕМОГЛОБИНДЕГІ ГЕМ МОЛЕКУЛАСЫ

Содержание слайда: АҚУЫЗ функциялары Каталитикалық Құрылымдық Қорғаныс Реттеуші-Гормондық Сигнальді Транспорттық Резерв Рецепторлы Қозғалғыш

Содержание слайда: Барлық биохимиялық ақуыздар ақуыз-ферменттерімен катализденеді. Барлық ферменттер химиялық құрылысы бойынша ақуыздар болып табылады. Биологиялық емес катализаторларға қарағанда ферменттердің тиімділігі Ферменттердің маңызды қасиеттерінің бірі олардың ретелушілігі болып табылады.

Содержание слайда: Құрылыстық, құрылымдық функция. Ақуыздар кез келген тірі клетканың протоплазмасының негізін құрайды, олар липидтермен кешен құрған кезде барлық жасушалық мембраналардың, барлық органелдердің негізгі құрылымдық материалы болып табылады.

Содержание слайда: Қорғаушы функция Иммунитеттің – антиденелер мен комплемент жүйелерінің маңызды факторлары ақуыздар болып табылады. Ағзаны көп қан жоғалтудан қорғайтын қанның ұйылу үрдісі тағы да ақуыздар болып келеді.Олар фибриноген, тромбин және басқа да факторлар. Анат пен асқазанның ішкі қабырғалары сілемейлі ақуыздар– муциндердің қорғаушы қабаттарымен жамылған. Денені сыртқы орта әсерлерінен қорғайтын терінің негізін коллаген деген ақуыз құрайды

Содержание слайда: Реттеуші қызыметі Гормондар қатары өздерінің құрылысымен ақуыздарға (инсулин) немесе пептидтерге(АКТГ, окситоцин, вазопрессин) жатады.

Содержание слайда: Тасымалдаушы функция. Қан ақуызы гемоглобин оттегін өкпеден ұлпалар мен мүшелерге тасымалдайды. Қанның липидтерді, темірді, стероидты гормондарды тасымалдайтын альбумин ақуыздары бар.

Содержание слайда: Қор функциясы . Ақуыздар қордық бөлінулер құрай алады (жұмыртқалар овальбумині, сүт казеині, тұқымдардың көптеген ақуыздары).

Содержание слайда: Қозғалтушы функция . Тірі табиғаттағы қозғалыстардың кез келген формалары (бұлшық еттер жұмысы, кірпіктер мен қарапайым күйдірушілердің қозғалысы) жасушаның ақуыздық құрылымымен жүзеге асады.Ол миозин және актин .

Содержание слайда:

Содержание слайда:

Содержание слайда: Қарапайым және күрделі ақуыздар

Содержание слайда: Қарапайым ақуыздар 1.Протаминдер және гистондар – Құрамында диамино-монокарбон қышқылдары бар (лиз, арг, гис)сілтілік ақуыздар. Гистондар хромосома құрамына кіріп оперон гендерінің қызыметінің реттеушісі болып табылады. 2.Проламиндер и глютелиндер өсімдік ақуызуңдары, олар энзимдер және өсімдік дәндерінің резервті ақуыздары болып келеді. Бидай кілегейінің глиадині и глютенині, күріш ақуызы оризеин, арпа- гордеин, жүгері - зеин.

Содержание слайда: Глютелиндер суда ерімейді. Глютелиндер суда ерімейді. Протаминдер суда ерімей,әлсіз тұз ертіндісінде және 70% спирт ерітіндесінде ериді. 3.Протеиноидтар немесе склеропротеиндер суда ерімейтін тұрақ ұлпалары ақуыздары. Олар асқазанда қорытылмайды асқа жарамсыз.Ол коллаген и дәнекер ұлпалардың эластині, шаш,тырнақ және қауырсын кератині . 4.Альбуминдер және глобулиндер – олар сүт, қан ақуыздары, жұмыртқа және бұлшық ет ақуыздары. Олардың ергіштігі әр түрлі; бұны оларды бір бірінен бөлуге пайдалануға болады

Содержание слайда: Күрделі белоктар 1.Фосфопротеидтер қарапайым ақуыздан және простетикалық топтан тұрады. Простетикалық топ серинге ОН- тобы арқылы эфирлі байланыспен қосылған фосфор қышқылынан тұрады. Олар сүт казениногені, жұмыртқа ововителині мен фосвитині, овальбумин, пепсин, фосфорилазалар жатады.

Содержание слайда: 2.Хромопротеидтер , простетикалық топ әр түрлі тұсті қосылыстар группа.Олар гемоглобин, миоглобин мен цитохромдар, бұл жерде гем белоктік емес компоненттер. 2.Хромопротеидтер , простетикалық топ әр түрлі тұсті қосылыстар группа.Олар гемоглобин, миоглобин мен цитохромдар, бұл жерде гем белоктік емес компоненттер. Хромопротеидтерге простетикалық тобы рибофлавин болып келетін флавопротеидтер жатады,жарықсезімтал торлы қабық ақуызы родопсиннің простетикалық тобы ретиналь (вит А).

Содержание слайда: 3.Нуклеопротеидтер – простетикалық тобы нуклеин қышқылдары. 3.Нуклеопротеидтер – простетикалық тобы нуклеин қышқылдары. Нуклеопротеидтер екіге бөлінеді: дезоксирибонуклеопротеидтер, простетикалық тобы - ДНК рибонуклеопротеидтер, простетикалық тобы- РНК

Содержание слайда: 4.Липопротеидтер (протеолипидтер) белок пен өте тұрақсыз майлар комплексі. 4.Липопротеидтер (протеолипидтер) белок пен өте тұрақсыз майлар комплексі. Липопротеидтер мембрана құрылысына қатынасып;қанның тасымалдаушы ақуыздары: альфа и бета-липопротеидтер құрайды.

Содержание слайда: 5.Глюкопротеидтер 2 түрлі: - Гликопротеидтер -мукопротеидтер (протеогликандар). - Гликопротеидтер простетикалық тобы мккополисахаридтер болып келетін белоктар(сиал қышқылдары). Олар гормондар, ферменттер и плазма белоктары (ФСГ, ГТГ, холинэстераза, протромбин, фибриноген, иммуноглобулиндер,).

Содержание слайда: -Протеогликандар (гликопротеидтер) олар муциндер и мукоидтар. -Протеогликандар (гликопротеидтер) олар муциндер и мукоидтар. К муциндерге сілекей муцині және ас қазан сілемей қабығы муцині жатады. Простетикалық топ гиалурон қышқылы. Мукоидтар дәнекер ұлпаларда, сілемей қабығында, көздің шыны тәріздес денесінде кездеседі. К мукоидтарға овомукоидтар, остеомукоидтар, хондромукоидтар, гиаломукоидтар. Простетикалық тобы хондроитинсульфаттар.

Содержание слайда: 6. Металлопротеидтер - құрамына металл иондары кіретін ақуыздар. 6. Металлопротеидтер - құрамына металл иондары кіретін ақуыздар. Олар құрамында темір ионы бар трансферрин, ферритин - церулоплазмин - құрамына мыс кіреді.

Содержание слайда: Ақуыздарды бөліп алу әдістері Ақуыздарды бөліп алу әдістері молекулық массы бойынша ионизация, гидратация белоктар ергіштігі тұнбалану

Содержание слайда: Белок иондануы R---CH--( NH2)n R---CH--( NH3+ )n | | C=O C=O | | NH NH | + Н2О | . ---------> . | | C=O C=O | | NH NH | | R---CH--(COOH)n R---CH--(COO-)n

Содержание слайда: Белоктардың тұнбаға түсу реакциялары Белокқа суды тартып алатын қосылыстар(спирт, ацетон, бейтарап тұздар) қосқанда болады Белок молекуласының денатурациясы (ауыр металлдар тұздары, конц.сілтілер мен қышқылдар, алкалоидты реактивтер, 60-80 градусқа шейін қыздыру), бұнда белок дегидратацияланып тұнбаға түседі. Тұнбаға түсу қайтымды және қайтымсыз болып бөлінеді.

Содержание слайда: Қайтымды тұнбаға түсу (тұздану) Ол ацетон, спирт или бейтарап сілті тұздар (NaCl, MgSO4 KCl (NH4)2SO4 Na2SO4 и др.) шақырады. Бұнда гидратты қабықшаны жоғалтқанмен өзінің биологиялық активтілігі жоғалтпайды. Диализ немесе гель фильтрациядан кейін белок қайтадан қалпына келеді.

Содержание слайда: Қайтымсыз тұнбаға түсу Оны физикалық факторлар : қыздыру,сәулелену шақырады Химиялық факторлар: сілті, қышқыл, ауыр металлдар тұздары әсері Қайтымсыз тұнбаға түсу гидратты қабықша жоғалуына ғана емес белоктың өзінің қасиетін жоғалтып, денатурациялануына әкеледі. Такое изменение в структуре молекулы белка необратимо. ренатурация – бастапқы қалпыны келу кейде мүмкін.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Ақуыздардың түрлі түсті реакциясы

Содержание слайда: