Презентация Балалардың керек-жарақтарын санитарлықгигиеналық бағалау онлайн

Содержание слайда: Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы «Гигиена-1, денешынықтыру және валеология» кафедрасы Тақырыбы: Балалардың керек-жарақтарын санитарлық-гигиеналық бағалау. Орындаған: Ақбердиева А . Тобы: 408/А КДС Қабылдаған: Қарабалаев Н.    

Содержание слайда:

Содержание слайда: ойыншықтарды, киімдерді, аяқ киімдерді санитарлық қадағалау. Балалардың күнделікті қолданылатын заттарына ескертпелі санитарлы қадағалауға жаңа шығарылуы тиіс заттарға, оларды өндіріске қою алдында санитарлық баға беру жатады. Оны медицина институттарының, ғылыми-зерттеу институттарының, ірі санитарлық-эпидемиологиялық станциялардың санитарлық-гигиеналық және санитарлық-токсикологиялық лабораторияларында органолептикалық, санитарлық-химиялық, физикалық, токсикологиялық, микробиологиялық әдістерді қолданып жан-жақты тексереді.

Содержание слайда:

Содержание слайда:

Содержание слайда: Ойыншықтар балалар денсаулығына зиянсыз болуы тиіс. Оның өткір бұрыштары немесе қолға қадалатын өскіндері болмауы керек. 3 жасқа дейінгі балалар үшін ойыншықтың салмағы – 100 гр, 7 жасқа дейінгі балалар үшін – 400 гр, ал 10 жасқа дейінгі балалар үшін – 800 гр, аспауы керек. Қолданылған электр қуаты 200 В, ал оның шығаратын шуы 65 ДБ аспауы тиіс. Ойыншықтар балалар денсаулығына зиянсыз болуы тиіс. Оның өткір бұрыштары немесе қолға қадалатын өскіндері болмауы керек. 3 жасқа дейінгі балалар үшін ойыншықтың салмағы – 100 гр, 7 жасқа дейінгі балалар үшін – 400 гр, ал 10 жасқа дейінгі балалар үшін – 800 гр, аспауы керек. Қолданылған электр қуаты 200 В, ал оның шығаратын шуы 65 ДБ аспауы тиіс.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Киімдер мен аяқ киімдерді гигиеналық тұрғыдан бағалау да оның сырт көрінісін анықтаудан басталады. Оның қалыпты-техникалық құжаттарға сай келуін анықтайды. Оның ішінде материалдың құрамындағы синтетикалық және химиялық жіптердің пайыздық шамасы, балалардың жасы мен жынысы, жалпы өндіру мақсатына, жыл мезгіліне, климаттық жағдайларға, жууға және тазалауға жарамдылығына көңіл бөледі. Киімдер мен аяқ киімдерді гигиеналық тұрғыдан бағалау да оның сырт көрінісін анықтаудан басталады. Оның қалыпты-техникалық құжаттарға сай келуін анықтайды. Оның ішінде материалдың құрамындағы синтетикалық және химиялық жіптердің пайыздық шамасы, балалардың жасы мен жынысы, жалпы өндіру мақсатына, жыл мезгіліне, климаттық жағдайларға, жууға және тазалауға жарамдылығына көңіл бөледі.

Содержание слайда:

Содержание слайда:

Содержание слайда: Алайда, жіптердің құрамындағы лавсан және капрон жіптерінің көлемі жалпы қолданылған материалдың 40% аспауы қажет. Егер киім мақта-қағаз және капрон жіптерінен тоқылған матадан жасалса, онда оның құрамындағы капрон жіптерінің пайыздық шамасы 28% аспауы керек. Алайда, жіптердің құрамындағы лавсан және капрон жіптерінің көлемі жалпы қолданылған материалдың 40% аспауы қажет. Егер киім мақта-қағаз және капрон жіптерінен тоқылған матадан жасалса, онда оның құрамындағы капрон жіптерінің пайыздық шамасы 28% аспауы керек.

Содержание слайда:

Содержание слайда:

Содержание слайда: Балалардың аяқ киімін тігу үшін табиғи, жасанды және синтетикалық материалдар қолданады. Аяқ киімнің негізгі табиғи материалдар болуы тиіс. Ал оның сыртын әрілеу үшін синтетикалық және жасанды тері қолданылады. Аяқ киімді қалыңдатып жылыту үшін табиғи немесе жасанды жүн пайдаланады. Жасанды жүнді тек 6 жастан бастап қолдануға болады. Балалардың аяқ киімін тігу үшін табиғи, жасанды және синтетикалық материалдар қолданады. Аяқ киімнің негізгі табиғи материалдар болуы тиіс. Ал оның сыртын әрілеу үшін синтетикалық және жасанды тері қолданылады. Аяқ киімді қалыңдатып жылыту үшін табиғи немесе жасанды жүн пайдаланады. Жасанды жүнді тек 6 жастан бастап қолдануға болады.

Содержание слайда:

Содержание слайда:

Содержание слайда: Аяқ киімнің асты қысып, оның қан немесе лимфа айналымын нашарлатпау керек. Балалар аяқ киімінің өлшемін балалар табанының ұзындығына 10 мм қосу арқылы анықтайды. Резинадан жасалған аяқ киімді (етік немес кроссовка) үнемі киіп жүруге болмайды. Оның жан-жақты бітеу болуы аяқтың терлегіш болуына және оның патологияға айналуына алып келеді. Аяқ киім аяққа шақ және жайлы болуы тиіс. Аяқ киімнің асты қысып, оның қан немесе лимфа айналымын нашарлатпау керек. Балалар аяқ киімінің өлшемін балалар табанының ұзындығына 10 мм қосу арқылы анықтайды. Резинадан жасалған аяқ киімді (етік немес кроссовка) үнемі киіп жүруге болмайды. Оның жан-жақты бітеу болуы аяқтың терлегіш болуына және оның патологияға айналуына алып келеді. Аяқ киім аяққа шақ және жайлы болуы тиіс.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Балалар ес білгеннен бастап, белгілі көлемдегі ақпаратты қабылдап, түсіне білуі қажет. Білімді меңгерудің жаңа жолдары мен хабар алудың жаңа құралдары пайда бола бастағанымен ақпарат алудың негізгі көзі кітап болып қала береді. Балалар ес білгеннен бастап, белгілі көлемдегі ақпаратты қабылдап, түсіне білуі қажет. Білімді меңгерудің жаңа жолдары мен хабар алудың жаңа құралдары пайда бола бастағанымен ақпарат алудың негізгі көзі кітап болып қала береді. Мектеп оқушыларында жақыннан көргіштік дамуы көптеген факторларға байланысты болатынын, әсіресе, оқулықтар мен балалар әдебиетінің сапасының төмендігінен болатынын өз заманында Ф.Ф.Эрисман атап көрсеткен болатын. Бұл жағдай офтальмологтар мен педагогтардың бақылауларында да айтылады. Сондықтан, кітаптың өзі де, оқу процессі де регламенттеуді қажет етеді.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Жаңадан басылып жатқан оқулықтарға санитарлық бақылау екі бағытпен (басылып шыққанға дейін және басылып шыққаннан кейін) жүргізіледі: Жаңадан басылып жатқан оқулықтарға санитарлық бақылау екі бағытпен (басылып шыққанға дейін және басылып шыққаннан кейін) жүргізіледі: Әрбір оқулықтардың басылымын, олар көптеп шығарылғанға дейін өндірістік мамандардың іріктеп тексеруі (жағдайлары толық көрсетілген техникалық құжаттар); Басылымнан шыққан оқулықтарға гигиеналық сараптма жасау үшін, таңдап, іріктеп алу;

Содержание слайда: Оқулықтардың мұқабасын өңдеуге қойылатын гигиеналық талаптар, балалардың көз анализаторларының ерекшеліктеріне негізделген. Оқыған кезде көзге түсетін жүктеме негізгі екі жағдайдан тұрады: көріну жағдайы және оқуға қолайлылығы. Оқулықтардың мұқабасын өңдеуге қойылатын гигиеналық талаптар, балалардың көз анализаторларының ерекшеліктеріне негізделген. Оқыған кезде көзге түсетін жүктеме негізгі екі жағдайдан тұрады: көріну жағдайы және оқуға қолайлылығы. Сонымен, оқулықтың гигиеналық сипаты - қағаздың, баспаның, шрифтің, баспа жиынтығының, форматтың және кітаптың салмағы мен мұқабасының сапасына баға беруден тұрады.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Оқулықтарға арналған қағаз - баспа белгілері мен фонның арасындағы қарама-қарсы түстердің жеткілікті болуын қамтамасыз ету үшін ақ немесе аздап сарғыш түсті болуы керек. Сөйлем мәтіндері қағаздың екінші беттегі сөйлем жолдарынан көрініп тұрмауы керек. Қағаз беті тегіс және жарықтың шағылысуына кедергі келтірмейтіндей өте жылтырамауы керек. Оқулықтарға арналған қағаз - баспа белгілері мен фонның арасындағы қарама-қарсы түстердің жеткілікті болуын қамтамасыз ету үшін ақ немесе аздап сарғыш түсті болуы керек. Сөйлем мәтіндері қағаздың екінші беттегі сөйлем жолдарынан көрініп тұрмауы керек. Қағаз беті тегіс және жарықтың шағылысуына кедергі келтірмейтіндей өте жылтырамауы керек.

Содержание слайда: №1 типографиялық және №1, №2 офсет қағаздары гигиена тұрғысынан ең жақсы болып есептеледі. №2 тифографиялық қағазды қолдануға болмайды. Оқулықтарды №3 типографиялық қағазда және газетке арналған қағаздарға басып шығаруға тиым салынады. №1 типографиялық және №1, №2 офсет қағаздары гигиена тұрғысынан ең жақсы болып есептеледі. №2 тифографиялық қағазды қолдануға болмайды. Оқулықтарды №3 типографиялық қағазда және газетке арналған қағаздарға басып шығаруға тиым салынады.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Азбука әріптерінің әліппе әріптерінен айырмашылығы штрихтары өте жуан және әріптер аралықтарының жақын орналасуында. Бірінші сынып оқушыларының оқулықтары мен әліппесі үшін, әліппелік немесе журналдық кертіктік гарнитурасын алған жөн. Кейінгісін бірінші сыныптан он бірінші сыныпқа дейін арналған оқулықтарға да қолдануға болады. Азбука әріптерінің әліппе әріптерінен айырмашылығы штрихтары өте жуан және әріптер аралықтарының жақын орналасуында. Бірінші сынып оқушыларының оқулықтары мен әліппесі үшін, әліппелік немесе журналдық кертіктік гарнитурасын алған жөн. Кейінгісін бірінші сыныптан он бірінші сыныпқа дейін арналған оқулықтарға да қолдануға болады.

Содержание слайда:

Содержание слайда:

Содержание слайда: Үшінші сыныптан бастап және одан жоғары сыныптарға арналған оқулықтарда қосымша мәтіндерді (ескертпе, түсініктеме, көрсеткіштер, сөздіктер және т.б.) басу үшін көлбеу типографиялық шрифті (курсивті) қолдануға рұқсат етіледі. Өрнектелген шрифтерді оқулықтардың мәтінін басуда (жазу үлгісінен басқа) қолдануға болмайды. Үшінші сыныптан бастап және одан жоғары сыныптарға арналған оқулықтарда қосымша мәтіндерді (ескертпе, түсініктеме, көрсеткіштер, сөздіктер және т.б.) басу үшін көлбеу типографиялық шрифті (курсивті) қолдануға рұқсат етіледі. Өрнектелген шрифтерді оқулықтардың мәтінін басуда (жазу үлгісінен басқа) қолдануға болмайды.

Содержание слайда: Бірақ, бұдан кейінірек жүргізілген зерттеулер, шрифтің биіктігін жас мөлшеріне байланысты бөлу қажеттігін көрсетті, және бұл ұсыныстардың бәрі ересектерге де арналатындығы анықталды. Шрифтің биіктігі мм немесе кегльмен белгіленеді (кегль типографиялық пунктпен өлшенетін литер ауданының биіктігі) Бірақ, бұдан кейінірек жүргізілген зерттеулер, шрифтің биіктігін жас мөлшеріне байланысты бөлу қажеттігін көрсетті, және бұл ұсыныстардың бәрі ересектерге де арналатындығы анықталды. Шрифтің биіктігі мм немесе кегльмен белгіленеді (кегль типографиялық пунктпен өлшенетін литер ауданының биіктігі)

Содержание слайда: Одан ұсақ шрифтермен - петитпен (8 кегль) орта және жоғары сынып оқушыларының оқулықтарында қосымша мәтіндерді басуға рұқат етіледі. Петитті оқулықтар тізімін жазғанда, сөздіктер, нұсқауларды басқанда кеңінен қолдануға болады. 7-8 сыныптардағы тақырыптарға арналған мәтіндерді петит қолдану арқылы 4 жолдан ар-тық басуға болмайды; ал 9-10 сыныптарға арналған оқулықарда бір бетте 16 жолдан артық болмауы керек. 8-9 сыныптарға арналған оқулықтарға сұрақтар мен тапсырмаларды, әрбір сұрақтың мәтіні екі жолдан, ал петиттің барлық мәтіні - 16 жолдан аспаған жағдайда баспаға петитті қолдануға рұқсат етіледі. Одан ұсақ шрифтермен - петитпен (8 кегль) орта және жоғары сынып оқушыларының оқулықтарында қосымша мәтіндерді басуға рұқат етіледі. Петитті оқулықтар тізімін жазғанда, сөздіктер, нұсқауларды басқанда кеңінен қолдануға болады. 7-8 сыныптардағы тақырыптарға арналған мәтіндерді петит қолдану арқылы 4 жолдан ар-тық басуға болмайды; ал 9-10 сыныптарға арналған оқулықарда бір бетте 16 жолдан артық болмауы керек. 8-9 сыныптарға арналған оқулықтарға сұрақтар мен тапсырмаларды, әрбір сұрақтың мәтіні екі жолдан, ал петиттің барлық мәтіні - 16 жолдан аспаған жағдайда баспаға петитті қолдануға рұқсат етіледі. Сондықтан оқу дағдысы аз төменгі сынып оқушылары үшін 20, 16, 14 кегльден тұратын ірі шрифтармен басылған оқулықтарда сөйлем жолдарының ұзындығының ең қолайлы мөлшері 126-130 мм болып есептеледі, 5 сыныптан бастап 10 кегльден тұратын шрифтармен басылған кітаптарда сөйлем жолдарының ұзындығы 113 мм бастап, 98-95 мм дейін азайтылады.

Содержание слайда:

Содержание слайда:

Содержание слайда: Осыған байланысты бастауыш және орта сыныптардағы мектеп оқушыларына арналған оқулықтарға екі бағаннан тұратын текст жиынтықтарын қолдануға рұқсат етілмейді. Бір сөйлем жолынан екіншісіне жиі көңіл аудару мектеп оқушыларында жылдам қажу пайда болғызады. Осыған байланысты бастауыш және орта сыныптардағы мектеп оқушыларына арналған оқулықтарға екі бағаннан тұратын текст жиынтықтарын қолдануға рұқсат етілмейді. Бір сөйлем жолынан екіншісіне жиі көңіл аудару мектеп оқушыларында жылдам қажу пайда болғызады.

Содержание слайда: Кон пластинкасымен өлшенген баспа жиынтығының тығыздығы шрифтің биіктігіне байланысты 1 см2 орында 10-15 белгіден көп болмауы керек. Кон пластинкасымен өлшенген баспа жиынтығының тығыздығы шрифтің биіктігіне байланысты 1 см2 орында 10-15 белгіден көп болмауы керек. "Мектеп оқулықтарын өңдеудің санитарлық ережелері" оқулықтардың эксперименттік және сынамаға арналған түрлерінен басқа барлық түріне арналды. Оның талаптарының сақталуын бақылап отыру, оқулықтар басып шығаратын баспасы бар территорияға қызмет ететін санитарлық-эпидемиологиялық станцияға міндеттеледі.

Содержание слайда: Мектептің жазуға арналған құралдарына қойылатын талаптар Мектептің жазу құралдары (қалам, қарындаш, дәптер, сия) балалардың көру органдары мен олардың жастарына сәйкес өте әлсіз келетін қолдарының ұсақ бұлшық еттеріне өте көп жүктеме түсірмеуі керек. Сондықтан, жуан немесе өте жіңішке қаламдарды қолдану әріптердің дұрыс жазылуына кедергі келтіреді.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Өзегі шариктен тұратын немесе сиясы автоматты түрде берілетін қаламдардың ұзындығы 142-150 мм, диаметрі 8-10 мм, салмағы 10 граммнан артық болмауы керек. Осындай қаламдарды қолдану ыңғайлы болып келетіні гигиенистік зерттеулер нәтижесінде дәлелденген. Гигиеналық тұрғыдан алғанда қаттылығы орташа (М,ТМ) ұзындығы 170-180 мм, диаметрі 7-8 мм қарындаштар мақсатқа сәйкес келеді. Мектеп жасына дейінгі және мектеп жасындағы балаларға қырлы қарындаштарды қолдануға болмайды. Өзегі шариктен тұратын немесе сиясы автоматты түрде берілетін қаламдардың ұзындығы 142-150 мм, диаметрі 8-10 мм, салмағы 10 граммнан артық болмауы керек. Осындай қаламдарды қолдану ыңғайлы болып келетіні гигиенистік зерттеулер нәтижесінде дәлелденген. Гигиеналық тұрғыдан алғанда қаттылығы орташа (М,ТМ) ұзындығы 170-180 мм, диаметрі 7-8 мм қарындаштар мақсатқа сәйкес келеді. Мектеп жасына дейінгі және мектеп жасындағы балаларға қырлы қарындаштарды қолдануға болмайды.

Содержание слайда:

Содержание слайда:

Содержание слайда: Қиғаштау келген қисық сызықтар қолдың ұсақ бұлшық еттерінің қызметін жеңілдетеді және жазу жылдамдығының азаймауына мүмкіндік жасайды деп есептелінеді. Дәптердің қағазы тығыз, кедір-бұдырсыз жазық, ақ түсті және жазу екінші жағынан көрініп тұрмайтындай болуы керек. Оның бетіне жазғанда сия жайылып кетпейтіндей болуы керек. Сияның түсі күңгірт-күлгін түсті немесе қара түсті болғаны дұрыс. Қиғаштау келген қисық сызықтар қолдың ұсақ бұлшық еттерінің қызметін жеңілдетеді және жазу жылдамдығының азаймауына мүмкіндік жасайды деп есептелінеді. Дәптердің қағазы тығыз, кедір-бұдырсыз жазық, ақ түсті және жазу екінші жағынан көрініп тұрмайтындай болуы керек. Оның бетіне жазғанда сия жайылып кетпейтіндей болуы керек. Сияның түсі күңгірт-күлгін түсті немесе қара түсті болғаны дұрыс.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Кітаптар мен дәптерлерін тасу үшін оқушылар портфельдер мен папкаларды пайдаланады, бірақ, гигиеналық тұрғыдан ранецтер (арқаға асылатын сөмке) дұрыс болып есептеледі. Ранецтерды пайдаланғанда жүктеме біркелкі түсіп, оқушының қолы бос жүреді және дененің симметриялық жағдайы сақталады. Кітаптар мен дәптерлерін тасу үшін оқушылар портфельдер мен папкаларды пайдаланады, бірақ, гигиеналық тұрғыдан ранецтер (арқаға асылатын сөмке) дұрыс болып есептеледі. Ранецтерды пайдаланғанда жүктеме біркелкі түсіп, оқушының қолы бос жүреді және дененің симметриялық жағдайы сақталады.

Содержание слайда:

Содержание слайда: Назарларыңызға Рахмет Назарларыңызға Рахмет